21 Μαΐου 2025 | Νέα του Σ.Ε.Π.Κ.

Στο πλαίσιο του προγράμματος «She Coach», οι Ελένη Καπογιάννη, Τζώρτζης Δικαιουλάκος, Στέλλα Καλτσίδου και Ελένη Καφαντάρη ανέδειξαν τη σημασία της συμπερίληψης σε μια εποχή όπου οι αξίες της ισότητας τίθενται συχνά υπό αμφισβήτηση.

Το «She Coach» αποτελεί πρόγραμμα του Erasmus Sport, ενταγμένο υπό την αιγίδα του Συνδέσμου Ελλήνων Προπονητών Καλαθοσφαίρισης (Σ.Ε.Π.Κ.). Στόχος του είναι να προωθήσει την ισότητα των φύλων στην προπονητική και ευρύτερα στον χώρο του αθλητισμού, ενισχύοντας τη συμμετοχή των γυναικών στην εκπαίδευση και εξέλιξη προπονητριών, με έμφαση στο μπάσκετ.

Καπογιάννη: «Να δοθούν στις Γυναίκες πραγματικές ευκαιρίες στην προπονητική»

H Ελένη Καπογιάννη, η οποία οδήγησε πρόσφατα το Ιράν στο FIBA Women’s Asia Cup β’ κατηγορίας, μίλησε για τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες προπονήτριες  σε σύγκριση με τους άνδρες συναδέλφους τους, τονίζοντας σχετικά: «Μία από τις βασικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες προπονήτριες έχει να κάνει με το να τους δίνονται ίσες ευκαιρίες. Ακόμη και στις ομάδες γυναικών, είναι συνηθισμένο να βλέπουμε άνδρες να κατέχουν την πλειονότητα των ηγετικών θέσεων. Αυτή η ανισορροπία μπορεί να είναι αποθαρρυντική και στέλνει το έμμεσο μήνυμα ότι η προπονητική παραμένει ένας ανδροκρατούμενος τομέας. Υπάρχει, επίσης, η πρόσθετη πίεση του να πρέπει διαρκώς να αποδεικνύεις την αξία σου. Ως γυναίκες, πολλές φορές πρέπει να δουλέψουμε διπλά για να λάβουμε το ίδιο επίπεδο αναγνώρισης ή σεβασμού, ακόμα και όταν διαθέτουμε πολύτιμα χαρακτηριστικά για την προπονητική —όπως η ανθεκτικότητα, η ενσυναίσθηση και η ισχυρή διαίσθηση». 

Όσον αφορά τα βήματα που μπορούν να γίνουν για να ενθαρρυνθούν περισσότερες γυναίκες να ακολουθήσουν καριέρα στην προπονητική, είπε: «Πιστεύω ότι το πρώτο βήμα είναι απλό —να δοθούν στις γυναίκες πραγματικές ευκαιρίες. Αν θέλουμε να δούμε περισσότερες γυναίκες να γίνονται προπονήτριες, πρέπει πρώτα να τις βλέπουμε να βρίσκονται ήδη σε αυτούς τους ρόλους. Όταν βλέπεις κάποιο άτομο όπως είσαι εσύ να πετυχαίνει, αρχίζεις να πιστεύεις ότι μπορείς κι εσύ. Η καθοδήγηση είναι επίσης πολύ σημαντική. Όταν υπάρχει κάποιο άτομο να σε στηρίξει, να σε καθοδηγήσει και να σε βοηθήσει να διαχειριστείς τις δυσκολίες, η διαφορά είναι τεράστια. Ως head coach της Εθνικής Γυναικών του Ιράν, έχω δει πόσο καθοριστικό είναι να εμπιστεύεσαι γυναίκες σε ηγετικές θέσεις. Δεν ωφελεί μόνο την ομάδα αλλά εμπνέει και τις επόμενες γενιές να κάνουν μεγαλύτερα όνειρα».

Δικαιουλάκος: «Η ύπαρξη περισσότερων Γυναικών θα είχε θετική επίδραση στο μπάσκετ»

Ο Τζώρτζης Δικαιουλάκος, ο οποίος κατέκτησε το double στην Ιταλία με τη Φαμίλα Σκίο, μίλησε για την υπέρβαση των προκαταλήψεων και την ενδυνάμωση των γυναικών προπονητριών: «Προσωπικά, πιστεύω ότι υπάρχει ένας κοινωνικός ρατσισμός απέναντι στις γυναίκες σε ό,τι αφορά τον αθλητισμό —και φυσικά όχι μόνο εκεί. Ειδικά σε τομείς που απαιτούν στρατηγική και ηγετικές ικανότητες, σε ορισμένες κοινωνίες οι γυναίκες θεωρούνται πως δεν διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα, παρόλο που κάτι τέτοιο δεν έχει αποδειχθεί ποτέ. Ωστόσο, η δική μου άποψη έχει μικρότερη σημασία. Αυτό που πραγματικά μετράει είναι οι αριθμοί και οι στατιστικές, που δείχνουν πως ακόμα και στα γυναικεία πρωταθλήματα οι άνδρες προπονητές είναι πολλαπλάσιοι των γυναικών. Αυτή η ανισορροπία αποθαρρύνει τις νεαρές γυναίκες που θέλουν να γίνουν προπονήτριες, οδηγώντας σε έναν φαύλο κύκλο που διαιωνίζει το πρόβλημα».

Σε ερώτηση για το αν η ύπαρξη περισσότερων γυναικών προπονητριών θα είχε θετική επίδραση στο άθλημα, ο Έλληνας προπονητής ήταν ξεκάθαρος: «Ναι, το πιστεύω. Όχι μόνο στον αθλητισμό, αλλά και στην κοινωνία που ζούμε. Η σημαντική αύξηση των mental coaches στον επαγγελματικό γυναικείο αθλητισμό είναι ένα ξεκάθαρο σημάδι της απόστασης μεταξύ ανδρών προπονητών και γυναικών αθλητριών. Δυστυχώς, κάποιοι από εμάς είτε δεν προσπαθούν να καλύψουν αυτό το κενό είτε το βρίσκουν εξαιρετικά δύσκολο. Μια γυναίκα προπονήτρια έχει σίγουρα ένα σχετικό πλεονέκτημα σε αυτό το κομμάτι (χωρίς να μειονεκτεί αν βρεθεί σε ομάδα ανδρών). Εφόσον οι γνώσεις και οι ηγετικές της ικανότητες βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο, δεν θα ωφεληθούν μόνο οι παίκτες—άνδρες ή γυναίκες—αλλά και το ίδιο το άθλημα από την παρουσία της. Επιπλέον, θα αποτελέσει φωτεινό παράδειγμα και σε άλλους τομείς της κοινωνίας μας». 

Καφαντάρη: «Εκπαίδευση, άμεσες ευκαιρίες και ισχυρή, υποστηρικτική κοινότητα»

Από την πλευρά της, η προπονήτρια Ελένη Καφαντάρη μίλησε για την έμφυλη ισότητα και την ηγεσία στο μπάσκετ. Εξηγώντας τα σημεία-κλειδιά για την ενδυνάμωση των γυναικών στο χώρο του αθλητισμού, είπε: «Είναι ζωτικής σημασίας να αναγνωρίσουμε τις ικανότητες και τις συνεισφορές των γυναικών στο μπάσκετ, όχι μόνο ως αθλήτριες, αλλά και ως υπεύθυνες για τη λήψη αποφάσεων. Ταυτόχρονα, οι προσπάθειες πρέπει να επικεντρωθούν στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των γυναικών που θέλουν να ασχοληθούν με τον αθλητισμό σε οποιονδήποτε ρόλο και στην προβολή ισχυρών γυναικείων προτύπων για να ακολουθήσουν οι άλλες. Για να συνοψίσουμε, τα τρία πιο σημαντικά σημεία για την ενδυνάμωση των γυναικών στο μπάσκετ είναι η εκπαίδευση, οι άμεσες ευκαιρίες και η ισχυρή, υποστηρικτική κοινότητα. 

Και πρόσθεσε: «Έχω αντιμετωπίσει διακρίσεις όσον αφορά τον μισθό και τις ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης. Πιστεύω ακράδαντα ότι η επαγγελματική μου ανάπτυξη έχει περιοριστεί λόγω των έμφυλων στερεοτύπων. Για παράδειγμα, ίσως να έχω παρακαμφθεί για μια ανώτερη θέση προπονήτριας ή θέση διοίκησης απλώς επειδή κάποιοι υποθέτουν ότι, ως γυναίκα, έχω λιγότερα προσόντα, λιγότερη επιθυμία να ηγηθώ ή ότι είμαι ικανοποιημένη με χαμηλότερους μισθούς. Επίσης, βλέπουμε πολλούς άνδρες προπονητές στις γυναικείες κατηγορίες, αλλά όχι το αντίστροφο. Γιατί δεν υπάρχουν γυναίκες προπονήτριες σε ανδρικές ομάδες της Euroleague ή στο προσωπικό του NBA; Πρόκειται για θέμα προκατάληψης, καθώς η προπονητική δεν είναι τίποτε άλλο από την ηγεσία μιας ομάδας από τον πάγκο, όμως η ηγεσία συνδέεται υποσυνείδητα με την "αρρενωπότητα". Αλλά η αληθινή ηγεσία δεν βασίζεται στην δύναμη, οι αληθινοί ηγέτες και οι αληθινές ηγέτιδες εμπνέουν».

Καλτσίδου: «Η προώθηση της ισότητας απαιτεί ίσες ευκαιρίες για τις Γυναίκες»

Η Στέλλα Καλτσίδου, η οποία οδήγησε φέτος τον Αθηναϊκό στους τελικούς της Α1 Γυναικών, δήλωσε όσον αφορά την προώθηση της ισότητας των φύλων: «Η προώθηση της ισότητας των φύλων απαιτεί, μεταξύ άλλων, τη δημιουργία ίσων ευκαιριών εργασίας για τις γυναίκες. Είναι εμφανές ότι σε πολλές ομάδες γυναικών, σε όλα τα αθλήματα, οι άνδρες καταλαμβάνουν συχνά καίριες θέσεις στο staff -ακόμη και τη θέση του head coach. Αντίθετα, η παρουσία των γυναικών παραμένει περιορισμένη. Αυτό που παρατηρείται είναι η απουσία γυναικών από τα επιτελεία των ομάδων και, ακόμα περισσότερο, σε θέσεις head coach. Πρόκειται για ένα ζήτημα που χρειάζεται να αλλάξει. Είναι ζωτικής σημασίας να δοθούν περισσότερες ευκαιρίες στις γυναίκες, ώστε να αποδείξουν τις ικανότητές τους και να αναλάβουν ρόλους ευθύνης.

Σχολιάζοντας τα κύρια σημεία της ενδυνάμωσης των γυναικών στο μπάσκετ, επισήμανε: «Ως βασικά σημεία ενδυνάμωσης, θα ανέφερα σίγουρα την ανθεκτικότητα των γυναικών. Από τη φύση μας, διαθέτουμε μεγαλύτερη ψυχική και σωματική αντοχή, γεγονός που μας καθιστά δυνατές και ικανές να ανταπεξέλθουμε στις απαιτήσεις του πρωταθλητισμού. Ένα εξίσου σημαντικό στοιχείο είναι η ενσυναίσθηση, η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στον αθλητισμό. Όταν διαχειρίζεσαι ανθρώπους, η ικανότητα να κατανοείς την ψυχολογία τους, να αντιλαμβάνεσαι τη συναισθηματική τους κατάσταση και να τους στηρίζεις στις δύσκολες στιγμές είναι εξαιρετικά πολύτιμη. Θεωρώ ότι οι γυναίκες έχουν αυτή την ικανότητα ανεπτυγμένη από τη φύση τους και μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν στον χώρο εργασίας τους, ενισχύοντας την ομάδα τους και συμβάλλοντας στην επίτευξη των στόχων της.

Επιπλέον, θα τόνιζα το γυναικείο ένστικτο, το οποίο συχνά μπορεί να βοηθήσει στην έγκαιρη αντιμετώπιση καταστάσεων και στην εξεύρεση λύσεων. Σε πολλές περιπτώσεις, οι άντρες προσεγγίζουν τα πράγματα με πιο ορθολογικό τρόπο, ενώ οι γυναίκες βασίζονται και στη διαίσθηση, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμο σε κρίσιμες στιγμές. Συνοψίζοντας, η ανθεκτικότητα, η ενσυναίσθηση και το γυναικείο ένστικτο είναι τρία βασικά στοιχεία που ενισχύουν τη θέση των γυναικών στο μπάσκετ. Η παρουσία τους μπορεί να κάνει τη διαφορά και να συμβάλει ουσιαστικά στην επιτυχία μιας ομάδας».

Το SheCOACH: Gender Equality in Coaching είναι ένα έργο Erasmus+ Sport, το οποίο χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και υλοποιείται στην Κύπρο, την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία από 02/01/2024 έως 30/10/2026, επιδιώκοντας να συμβάλει στην προώθηση της έμφυλης ισότητας στην προπονητική και ευρύτερα στον αθλητισμό, ενισχύοντας τη συμμετοχή των γυναικών στην προπονητική εκπαίδευση, ιδίως στον τομέα της καλαθοσφαίρισης.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το έργο  SheCOACH, επισκεφτείτε το website https://shecoach.eu και ακολουθήστε τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της δράσης: Facebook & Instagram.